Co może oznaczać bulgotanie w brzuchu i wodnista biegunka?

Bulgotanie w brzuchu – objaw, który nie zawsze zwiastuje chorobę

Bulgotanie, przelewanie czy burczenie w brzuchu to naturalne dźwięki związane z pracą przewodu pokarmowego. Pojawiają się w sytuacji, gdy pokarm przesuwa się przez jelita, miesza z enzymami trawiennymi i gazami. U niektórych osób są one bardziej wyraźne, ale w większości przypadków nie mają związku z żadną chorobą. Mogą występować także wtedy, gdy odczuwasz głód, dopada Cię stres lub gdy zjesz coś ciężkostrawnego i organizm musi pracować na wyższych obrotach. To zjawisko fizjologiczne, które zwykle nie wymaga interwencji¹. Ale, gdy towarzyszą temu inne objawy, na przykład bulgotanie w brzuchu i wodnista biegunka, może to być sygnał, że w organizmie dzieje się coś niepokojącego.

Bulgotanie w brzuchu – kiedy stanowi powód do niepokoju?

W większości przypadków bulgotanie i przelewanie w brzuchu to naturalne zjawiska. Jednak nie zawsze można je zignorować. Jeśli oprócz odgłosów w brzuchu pojawiają się objawy, takie jak:

• ból brzucha, szczególnie jeśli jest silny lub nawracający,
• wzdęcia i uczucie pełności,
• biegunka,
• zmiany w rytmie wypróżnień (naprzemienne biegunki i zaparcia),
• krew w stolcu,
• niewyjaśniona utrata masy ciała,
• nudności, wymioty lub utrata apetytu,

może to świadczyć o poważniejszych problemach zdrowotnych, które warto skonsultować z lekarzem¹.

Na jakie schorzenia może wskazywać bulgotanie w brzuchu i wodnista biegunka?

Jeśli zauważysz u siebie bulgotanie w brzuchu i wodnistą biegunkę, może to wskazywać na chwilowe zaburzenia ze strony układu pokarmowego – np. zatrucie, a także stanowić objaw przewlekłej choroby. Wspólne występowanie tych symptomów może być spowodowane przez¹:

• zespół jelita drażliwego (IBS);
• nietolerancje pokarmowe, zwłaszcza nietolerancja laktozy;
• zatrucia pokarmowe po spożyciu skażonej żywności;
• celiakię – chorobę autoimmunologiczną związaną z nietolerancją glutenu;
• nieswoiste choroby zapalne jelit (IBD) – takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
• zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO);
• przewlekły stres czy zaburzenia lękowe.

Jeśli objawy się powtarzają, są nasilone lub utrzymują się dłużej niż kilka dni, warto skonsultować się z lekarzem w celu ustalenia przyczyny i ewentualnego leczenia.

Wodniste biegunki wynikające z infekcji

W zależności od czasu trwania wyróżnia się trzy główne typy biegunki – ostrą, przetrwałą i przewlekłą. Ostra biegunka trwa do 14 dni i najczęściej jest spowodowana zakażeniem – wirusowym, bakteryjnym lub pasożytniczym. Mogą jej towarzyszyć także inne objawy, takie jak gorączka, nudności lub wymioty, odwodnienie.

Do najczęstszych przyczyn ostrej biegunki infekcyjnej należą zakażenia wirusowe, np. rotawirusowe i norowirusowe, które łatwo rozprzestrzeniają się drogą kropelkową lub poprzez kontakt ze skażoną żywnością. Za zakażenia bakteryjne najczęściej odpowiadają bakterie Salmonella, Shigella, Campylobacter i Escherichia coli, a pasożytnicze – Giardia lamblia².

Biegunka i przelewanie w brzuchu – inne przyczyny

Przelewanie się w brzuchu i biegunka mogą wystąpić także w innych przypadkach, niż choroby przewlekłe, zatrucie pokarmowe czy infekcje. Ostra biegunka bywa następstwem m.in. antybiotykoterapii i zaburzenia równowagi mikrobioty jelitowej. Zdarza się też po spożyciu niektórych leków lub substancji słodzących, np. sorbitolu².

Jak radzić sobie z wodnistą biegunką i bulgotaniem w brzuchu?

Leczenie dolegliwości, takich jak bulgotanie w brzuchu i wodnista biegunka, uzależnione jest przede wszystkim od przyczyny. Jeśli ma charakter przewlekły i powodują ją choroby, takie jak zaburzenia czynnościowe jelit, nieswoiste choroby zapalne (np. Leśniowskiego-Crohna) czy nietolerancje pokarmowe, przebieg leczenia warto ustalić z lekarzem. W przypadku biegunki o etiologii wirusowej lub bakteryjnej – ostra biegunka zazwyczaj ma przebieg samoograniczający. Najważniejszym elementem postępowania jest uzupełnianie utraconych płynów i elektrolitów³.

Nawadnianie organizmu – pierwszy krok podczas biegunki

W większości przypadków ostrej biegunki wystarczy nawadnianie doustne. Możesz również sięgnąć po specjalne płyny nawadniające (ORS), które zawierają elektrolity i glukozę. Mają one niską osmolarność i są skuteczne niezależnie od przyczyny biegunki³.

Kiedy sięgnąć po leki przeciwbiegunkowe?

U dorosłych z łagodną lub umiarkowaną biegunką bez innych symptomów (np. gorączka, krew w stolcu, silne bóle brzucha) można stosować leki przeciwbiegunkowe, które hamują perystaltykę jelit, np. loperamid.Innym rozwiązaniem, które przyczynia się do skrócenia czasu trwania biegunki, jest stosowanie preparatów zawierających diosmektyt. To naturalna glinka, która wiąże toksyny i chroni nabłonek jelitowy³.

Źródła:

1. Wiercińska M., Przelewanie i bulgotanie w brzuchu, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/377281,przelewanie-i-bulgotanie-w-brzuchu  [Dostęp online: 24.04.2025]
2. Wiercińska M., Biegunka (rozwolnienie) – objawy, przyczyny, leczenie, Medycyna Praktyczna: https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50644,biegunka [Dostęp online: 24.04.2025]
3. Wasielica-Berger J., Ostra biegunka, Gastroenterologia Kliniczna. Postępy i Standardy 10.1 (2018): 14-22.